Άρθρο του Προέδρου ΤΕΕ Αιτωλοακαρνανίας: “Το Σήμερα & το Αύριο των Μηχανικών στην Ελλάδα: Προοπτικές, Τεχνολογίες & Κοινωνικές Προκλήσεις”

Άρθρο του Προέδρου “Το Σήμερα & το Αύριο των Μηχανικών στην Ελλάδα: Προοπτικές, Τεχνολογίες & Κοινωνικές Προκλήσεις” στα πλαίσια συμμετοχής του ΤΕΕ Αιτωλοακαρνανίας στο αφιέρωμα του B2Green «Το σήμερα & το αύριο των μηχανικών στην Ελλάδα»

Σε μια εποχή ραγδαίων τεχνολογικών εξελίξεων, όπου η ψηφιακή επανάσταση, η πράσινη μετάβαση και η παγκοσμιοποίηση επαναπροσδιορίζουν κάθε πτυχή της παραγωγικής διαδικασίας, ο ρόλος του μηχανικού στην Ελλάδα βρίσκεται σε κρίσιμο σημείο. Το επάγγελμα του μηχανικού, ιστορικά συνδεδεμένο με την ανάπτυξη, τη δημιουργία και την καινοτομία, καλείται σήμερα να προσαρμοστεί σε νέες συνθήκες που απαιτούν όχι μόνο τεχνική επάρκεια αλλά κοινωνική ευαισθησία και διεπιστημονική σκέψη με διεθνή προσανατολισμό. Η σύγχρονη πραγματικότητα απαιτεί από τους μηχανικούς να θεμελιώσουν και να υλοποιήσουν μια νέα μορφή αναπτυξιακού μοντέλου για τη χώρα, βασισμένο στην πραγματική οικονομία, επιτυγχάνοντας αποτελέσματα που η κοινωνία θα αντιληφθεί άμεσα.

Το Σήμερα: Μηχανικοί σε Μετάβαση

Οι Έλληνες μηχανικοί σήμερα δραστηριοποιούνται σε ένα πολυσύνθετο και ευμετάβλητο περιβάλλον. Είναι γεγονός ότι το μεγαλύτερο ποσοστό τους έχει εξοικειωθεί πλήρως με τις νέες τεχνολογίες, αλλά και διαδικασίες που στην χώρα μας τα τελευταία χρόνια εισήλθαν με τρόπο αιφνιδιαστικό και άναρχο. Το επάγγελμα του μηχανικού σήμερα καλείτε να προσαρμοσθεί στις νέες προκλήσεις που διαμορφώνονται σε διεθνή επίπεδο αλλά και να αντιμετωπίσει διαχρονικές παθογένειες του Ελληνικού κράτους. Η πολυνομία και ψηφιακή γραφειοκρατία αποτελούν εμπόδια στην καθημερινότητα των μηχανικών, στερώντας τους, την δυνατότητα να εργασθούν και να πράξουν σε ένα υγιές περιβάλλον. Οι χαμηλές οικονομικές απολαβές σε συνδυασμό με το πολυσύνθετο εργασιακό περιβάλλον δημιουργούν ανασφάλεια, κυρίως στους νέους μηχανικούς της επαρχίας.

Η μετανάστευση επιστημόνων με υψηλή εξειδίκευση, καθώς επίσης και οι αναντιστοιχίες μεταξύ της πανεπιστημιακής εκπαίδευσης και των αναγκών της αγοράς εργασίας, αποτελούν αρνητικούς παράγοντες προόδου.

Ταυτόχρονα όμως, σήμερα παρουσιάζονται και σημαντικές ευκαιρίες που οφείλουμε να εκμεταλλευτούμε. Η ενεργειακή μετάβαση και τα έργα βιώσιμης ανάπτυξης ζητούν εξειδικευμένους μηχανικούς, δημιουργώντας τα τελευταία χρόνια μια σταθερή πηγή απορρόφησης τους. Ακόμη η αύξηση της οικοδομικής δραστηριότητας, η οποία οφείλεται κυρίως στην πολυετή οικονομική κρίση αλλά και στην άνοδο του τουρισμού, αποτελεί τα τελευταία χρόνια βασικό πυλώνα ανάπτυξης της Ελλάδας.

Ο τομέας των υποδομών με τη βοήθεια εθνικών και ευρωπαϊκών κονδυλίων δείχνει να βγαίνει από την πολυετή κρίση, βοηθώντας σταθερά στην οικονομική ανάπτυξη της χώρας. Παράλληλα, η ψηφιοποίηση της βιομηχανίας δημιουργούν νέα πεδία στον τομέα της μηχανικής και νέες προοπτικές.

Νέες Τάσεις και Τεχνολογικές Προκλήσεις

Οι διεθνείς εξελίξεις φέρνουν στο προσκήνιο τις νέες τεχνολογικές και επαγγελματικές τάσεις που ήδη διαμορφώνουν το νέο τοπίο για τους μηχανικούς.

1. Η Ψηφιοποίηση της Μηχανικής

Η ψηφιοποίηση έχει αναδειχθεί ως η ισχυρότερη δύναμη μετασχηματισμού στον τεχνικό κόσμο. Εργαλεία όπως το Building Information Modeling (BIM), η τεχνητή νοημοσύνη χρησιμοποιούνται πλέον ευρέως για τον σχεδιασμό, τη διαχείριση και τη συντήρηση τεχνικών έργων. Ο μηχανικός καλείται όχι απλώς να σχεδιάζει, αλλά να προβλέπει. Να συλλέγει και να επεξεργάζεται δεδομένα σε πραγματικό χρόνο, να αναπτύσσει αυτοματισμούς και να υλοποιεί λύσεις που συνδέουν φυσικά και ψηφιακά περιβάλλοντα.

2. Η Πράσινη Μηχανική ως Καθήκον και Ευκαιρία

Η κλιματική κρίση έχει μετατρέψει τη βιωσιμότητα από προαιρετική επιλογή σε επείγουσα ανάγκη. Ο μηχανικός οφείλει να ενσωματώσει περιβαλλοντικά υπεύθυνες πρακτικές στον σχεδιασμό, την κατασκευή και τη συντήρηση έργων με σεβασμό στους φυσικούς πόρους. Η μείωση του περιβαλλοντικού αποτυπώματος αποτελεί βασική αρχή σχεδιασμού. Κάθε παρέμβαση στο περιβάλλον αποτελεί και μια πράξη ευθύνης προς τον άνθρωπο, την κοινωνία και τον πλανήτη.

3. Συνεχής Μάθηση σε έναν Μεταβαλλόμενο Κόσμο

Το φαινόμενο της ταχείας τεχνολογικής απαξίωσης κάνει την παραδοσιακή εκπαίδευση ανεπαρκή. Οι μηχανικοί, σήμερα, οφείλουν να ενημερώνονται διαρκώς προβλέποντας τις μελλοντικές ανάγκες της αγοράς εργασίας. Η επαγγελματική εξέλιξη δεν είναι πλέον γραμμική, αλλά απαιτεί ευελιξία, προσαρμοστικότητα και διεπιστημονικότητα.

4. Ο Άνθρωπος στο Επίκεντρο: Διεπιστημονική και Κοινωνική Μηχανική

Μία ριζική αλλαγή στο επάγγελμα είναι η μετατόπιση του προς την ανθρωποκεντρική προσέγγιση. Ο σχεδιασμός πρέπει να περιλαμβάνει την εμπειρία, τις ανάγκες και τις προσδοκίες των χρηστών. Η συμμετοχική μηχανική, όπου οι τοπικές κοινότητες λαμβάνουν μέρος ενεργά στη λήψη αποφάσεων, γίνεται όλο και πιο διαδεδομένη.

Ταυτόχρονα, ο σύγχρονος σχεδιασμός οφείλει να διέπεται από αρχές ισότητας και συμπερίληψης, προκειμένου να διασφαλίσει την προσβασιμότητα και τη λειτουργικότητα στο σύνολο της κοινωνίας, σε ανθρώπους με αναπηρία, ηλικιωμένους, παιδιά, μειονότητες. Ο ρόλος του μηχανικού δεν είναι μόνο τεχνικός αλλά και βαθιά κοινωνικός.

5. Η Παγκοσμιοποίηση και οι Νέες Αγορές Μηχανικής

Καθώς, ο κόσμος συνδέεται όλο και περισσότερο, οι μηχανικοί εργάζονται σε διασυνοριακά έργα, σε περιβάλλοντα πολλαπλών νομικών, πολιτισμικών και τεχνικών πλαισίων. Η διεθνοποίηση του επαγγέλματος φέρνει ανταγωνισμό αλλά και ευκαιρίες, εφόσον συνοδεύεται από ευελιξία, γλωσσική επάρκεια και πολιτισμική κατανόηση.

Το Αύριο: Μεταξύ Καινοτομίας και Κοινωνικής Ευθύνης

Σε μια Ελλάδα που αναζητά νέο αναπτυξιακό μοντέλο, οι μηχανικοί καλούνται να παίξουν καθοριστικό ρόλο. Το επάγγελμα μετασχηματίζεται ραγδαία, υπό την πίεση τεχνολογικών εξελίξεων, περιβαλλοντικών επιταγών και κοινωνικών προσδοκιών. Το αύριο των μηχανικών στη χώρα μας θα κριθεί από την ικανότητά τους, να συνδυάσουν τεχνική αρτιότητα με κοινωνική συνείδηση.

Η ψηφιοποίηση του τεχνικού κόσμου αλλάζει τόσο τον τρόπο που σχεδιάζονται όσο και αυτόν που εκτελούνται τα τεχνικά έργα. Ωστόσο, το αύριο δεν είναι μόνο τεχνολογικό. Είναι και κοινωνικό. Ο μηχανικός στην Ελλάδα του 2030 θα πρέπει να εργάζεται με γνώμονα την προσβασιμότητα, την ισότητα, τη διαφάνεια, να δίνει λύσεις που σέβονται τον άνθρωπο και το περιβάλλον. Θα έχει όραμα και παιδεία αλλά και την διάθεση του ενεργού πολίτη που θέλει να αλλάξει τα πάντα .

Θα είναι ο επιστήμονας που συμμετέχει στον δημόσιο διάλογο για το ποιο μέλλον θέλουμε. Η Ελλάδα έχει ανάγκη από μηχανικούς που συνδυάζουν καινοτομία και ευαισθησία. Που εκπαιδεύονται διαρκώς, συνεργάζονται διεπιστημονικά και τολμούν να ονειρεύονται υποδομές που δεν εξυπηρετούν απλώς την οικονομία, αλλά και τη ζωή.

Κέκελος Παναγιώτης
Διπλ. Πολιτικός Μηχανικός
MSc Waste management
Πρόεδρος ΤΕΕ Αιτωλοακαρνανίας

Δείτε το σχετικό link εδώ